"We willen de groene beweging groter maken"
Inspirerend diner-pensant Groene Gezonde Stad
“Zes jaar geleden was dit nog een betonnen vlakte,” vertelt de Leidse wethouder Ashley North. Met ‘dit’ bedoelt hij de prachtige groene omgeving waarin restaurant Lab071 is gevestigd, de locatie van het diner pensant Groene Cirkel Groene Gezonde Stad. Een concreter voorbeeld van radicale vergroening bestaat haast niet.
Op 2 juli kwam hier een gemêleerd gezelschap bij elkaar om op uitnodiging van Anne Koning, gedeputeerde van de provincie Zuid-Holland, met elkaar te praten over radicale vergroening. “We willen dóórpakken. Liefst met zoveel mogelijk nieuwe partners. Gemeenten en andere deskundigen. Zodat we samen kennis en inspiratie kunnen delen. Dat was mooi bij dit diner pensant. Dat onze gasten na afloop zeggen: hé, dat was leuk en leerzaam. Ik wil ook onderdeel zijn van de groene beweging!”
“Onze droom is dat alle dorpen en steden in 2030 groen zijn,” zo vat Lodewijk Hoekstra de missie van Groene Cirkel Groene Gezonde Stad kort en bondig samen. Lodewijk is kwartiermaker voor deze Cirkel en de moderator van de avond. “Om dat voor elkaar te krijgen hebben we elkaar nodig. Dit is een complexe opdracht waarin ontzettend veel op gemeenten afkomt. Daarom willen we zoveel mogelijk gemeenten bij onze droom betrekken en de beweging groter maken. Op naar 100 partnergemeenten in 2030.”
In de actiestand
Drie Zuid-Hollandse wethouders én ambassadeurs van Groene Cirkel Groene Gezonde Stad vertellen hoe zij in hun stad bezig zijn met vergroening. Ashley North wijst naar buiten, waar mensen zich vermaken in het groen. “Onze zogenoemde eerste ring, het Singelpark, is het langste stadspark van Europa. En nu staat de Tweede Groene Ring op stapel die voor een verbinding voor de regio gaat zorgen. Een samenhangende groene zone voor mens, dier en natuur. Daarbij is het fijn om inzicht en inspiratie te krijgen vanuit de Groene Cirkel. Dat is een informeel circuit met een hoge actiestand en vrijheid van denken. Dat helpt mij als bestuurder bij zo’n belangrijke opgave als het inrichten van een gezonde leefomgeving.”
Groene collega's
“Die actiegerichtheid is precies waarom wij meedoen met de Groene Cirkel Groene Gezonde Stad,” vervolgt Marcel Belt, wethouder in Leidschendam-Voorburg. “Denk daarbij vanuit het hart en werk met mensen in je organisatie die ook een groen hart hebben. Neem bij elke ruimtelijke ingreep, van bouwproject tot rioolvervanging, groen meteen mee, optimaliseer je groenbeheer en vergeet vooral de kracht van de inwoners niet. Uiteraard gaat het ook om geld; durf te investeren in groen.”
Collega-wethouder Gert van den Ham, Alphen aan den Rijn: “We kunnen veel, maar niet zonder de groene collega’s. Om echt wat voor elkaar te krijgen moet je als bestuurder zeggen: we gaan het doen en vervolgens heb je die creatieve ambtenaren nodig om het voor elkaar te krijgen. Ons stadscentrum is in een aantal jaren tijd getransformeerd van een stenen gebied naar een groene omgeving. Het effect daarvan is dat het daar een aantal graden koeler is.”
[lees verder onder de foto’s]
Buitenspelen
Vervolgens is de vloer voor een aantal deskundigen. Robbert Snep is senior onderzoeker Groene Steden van Wageningen University & Research. Hij begint met een vraag aan de zaal: ‘Wie heeft er als kind in de natuur gespeeld?’ Vervolgens toont hij aan dat het buitenspelen per generatie dramatisch afneemt. Dat zorgt ervoor dat mensen steeds minder binding hebben met de natuur om hen heen “Daarom moeten we ervoor zorgen dat kinderen weer kansen hebben op natuurervaringen. Dat doen we door natuur mee te programmeren in de ontwikkeling van de leefomgeving. Nu zit natuur daar niet in ingebakken. En vergroenen moét gezien de toenemende hitte en de daaraan gepaard gaande hogere mortaliteit. Daar moeten we de nieuwbouw op aanpassen.
Harwil de Jonge, directeur van Heijmans Vastgoed, noemt zijn organisatie ‘makers van een gezonde leefomgeving’. “Dat doen we vanuit de verbinding tussen het sociaal, ruimtelijk en natuurlijk domein. En we gebruiken data om de goede verbindingen te maken in die complexiteit. Want het is lastig om de langere termijn baten in beeld te krijgen en om de juiste partijen aan tafel te krijgen. Het is toch vreemd dat VWS niet aan tafel zit als het gaat om ruimtelijke inrichting terwijl het óók om gezondheid gaat. We moeten onszelf de juiste vragen stellen. Wil jij de partij zijn die niet meegaat als co-maker, wil je transitieleider of volger zijn?”
Meten als basis
Multifunctioneel daklandschap
Jan Henk Tigelaar, directeur van Rooftop Revolution zoekt het hogerop. “De oplossing voor complexe stedelijke opgaven is méér natuur. En wat is het grootste braakliggende terrein? Daken. Daar doen we veel te weinig mee. Zonde, want groene daken hebben een positief effect op allerlei andere functies die je op daken vindt. Zo blijven zonnepanelen koeler op een groen dak, en gecombineerd met een blauw dak – dat regenwater vasthoudt – Multifunctionele daklandschappen, dat is echt een heel goed idee!”
Tot slot houdt Karen van Ruiten, directeur van Alles is Gezondheid, een pleidooi voor groen in relatie tot gezondheid. “Het beleid verschuift steeds meer van het organiseren van zorg naar het organiseren van gezondheid en daarin is groen belangrijk. Dat is hard nodig in een tijd waarin veel aandoeningen leefstijlgerelateerd zijn en we voor enorme tekorten op de arbeidsmarkt staan; zeker in de zorg.” Dennis Christmas, bestuurder GGD Hollands Midden, vult aan: “Wij helpen gemeenten om gezondheid in te bouwen in omgevingsplannen. Op basis van data. Zo weten we dat minder snelheid op de weg tot minder longkanker leidt. Op die manier kijken we heel breed naar de relatie gezondheid-natuur.”
Lodewijk Hoekstra voegt daar aan toe: “We komen jullie binnenkort vragen of je meedoet als ambassadeur van Groene Cirkel Groene Gezonde Stad. We groeien gestaag door. In het najaar volgt een grote bijeenkomst en dan verwelkomen we je graag.”
Gepubliceerd: